Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej jest z reguły pierwszym pismem, z którym ma do czynienia podatnik w toku kontroli podatkowej.

Co do zasady, zawiadomienie podatnika o zamiarze wszczęcia kontroli przez organ podatkowy jest obligatoryjne. Podmiot kontrolowany nie może zostać zaskoczony kontrolą organu podatkowego, ponieważ jest to niezgodne z przepisami. Co istotne, organ może wszcząć kontrolę dopiero po upływie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Okres między zawiadomieniem kontrolowanego, a wszczęciem kontroli nie może przekroczyć 30 dni. W innym przypadku – organ musi zawiadomić kontrolowanego raz jeszcze.

Wszczęcie kontroli przed upływem 7 dni od dnia doręczenia kontrolowanemu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej jest możliwe jedynie na jego wniosek lub po uzyskaniu jego wyraźnej zgody. Wcześniejsza kontrola może być dla kontrolowanego korzystna lub nie. Nie ma w tym zakresie jednoznacznej odpowiedzi – wszystko zależy od sytuacji faktycznej kontrolowanego.

Co zawiera zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej?

 Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli zawiera:

• oznaczenie organu kontrolującego
• datę i miejsce wystawienia zawiadomienia
• oznaczenie kontrolowanego
• wskazanie zakresu kontroli
• pouczenie o prawie złożenia korekty deklaracji
• podpis osoby upoważnionej do zawiadomienia.

Który element zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej jest najważniejszy?

Z punktu widzenia kontrolowanego najważniejszym elementem zawiadomienia jest wskazanie zakresu przyszłej kontroli. Pozwala to bowiem na zapoznanie się z zakresem przedmiotu kontroli i podjęcie odpowiednich działań, przykładowo poprzez przygotowanie dokumentów czy rozważenie złożenia korekty deklaracji.

Czy kontrolowany może ustanowić pełnomocnika w toku kontroli podatkowej?

Prawem kontrolowanego jest ustanowienie w toku kontroli pełnomocnika/reprezentanta. Wyznaczenie pełnomocnika (doradcy podatkowego, prawnika) jest gwarancją poszanowania praw kontrolowanego i zapewnia obiektywną analizę sytuacji przez specjalistę z zewnątrz.

Kiedy organ ma prawo nie zawiadomić o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej?

Co do zasady, organ jest zobowiązany do zawiadomienia kontrolowanego o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej. Wyjątki od tej zasady obejmują następujące sytuacje:

Organ nie zawiadomi o kontroli, jeśli dotyczy ona m.in.:

• zasadności zwrotu podatku VAT, dochodu ze źródeł nieujawnionych, niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, podatku od wydobycia niektórych kopalin, zasadności zwrotu podatku z tytułu wypłaconych należności.

Organ nie zawiadomi o kontroli również w sytuacji, gdy kontrola:

• ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, ma być podjęta w związku z uzyskanymi na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, została wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej, w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa, ma charakter doraźny dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej i jej użytkowania lub sporządzania spisu z natury; ma charakter doraźny dotyczący sprawdzenia zachowania warunków zawieszenia działalności gospodarczej.

Organ nie zawiadomi o kontroli również w sytuacji, gdy organ posiada informacje, że kontrolowany:

• został prawomocnie skazany w Rzeczypospolitej Polskiej za popełnienie przestępstwa skarbowego lub przeciwko obrotowi gospodarczemu lub z ustawy o rachunkowości, jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nie ma miejsca zamieszkania lub adresu siedziby albo doręczenie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.

W powyżej wymienionych przypadkach nie jest zatem konieczne zawiadomienie kontrolowanego podatnika o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej. Już po wszczęciu kontroli, podatnik zostaje poinformowany o przyczynie wszczęcia kontroli bez zawiadomienia.

Wojciech Pławiak
doradca podatkowy
radca prawny

Photo by Scott Graham on Unsplash

***

Protokół kontroli podatkowej

Otrzymanie protokołu kontroli podatkowej finalizuje kontrolę podatkową. Dokument sporządza się w dwóch egzemplarzach – dla organu i dla kontrolowanego.

Jakie elementy powinien zawierać protokół kontroli podatkowej?

• wskazanie kontrolowanego,
• wskazanie osób kontrolujących,
• przedmiot i zakres  kontroli
• miejsce i czas kontroli [Czytaj dalej…]

Julia Karcz

Radca prawny